ANKA
Yozgat Sebzeciler ve Pazarcılar Odası Başkanı Salih Çavuşoğlu, "Bundan 15 gün önce Çukurova'da bir don olayı meydana geldi. Don olayı meydana gelince yeni yetişecek mahsullerin olmayacağı, dondan dolayı yeni sezonda sarımsağın sıkıntılı olacağı duyumuyla, elinde malı olan arkadaşlarımızın mallarını değerlendirmek için suni olarak piyasayı yükselttiler" dedi.
Gübre, ilaç, işçilik gibi girdi maliyetlerindeki artışların yansıtılmasının yanında ramazan ayının ilk günlerinde yaşanılan don olayı, sadece sarımsak fiyatlarını değil narenciye ve sebze fiyatlarının artmasına neden oldu. Sarımsak fiyatlarındaki artış, tüketicileri ve pazarcı esnafını da olumsuz etkiledi. Vatandaşlar, sarımsağı kilo ile değil, tane ile almaya başladı. Çin ve İran’dan ithal edilen sarımsağın kilosunun 280-300 lira arasında pazara sunulduğu kaydedildi.
"Artış devam eder daha kurbana kadar"
Sarımsak fiyatlarındaki artışın Kastamonu ve Gaziantep bölgesinde yeni ürün çıkıncaya devam edeceğini aktaran Yozgatlı esnaf Davut Uymaz, şöyle konuştu:
"Ramazan ayı mübarek günü başka zaman beşinci ayda, altıncı ayda gün döndükçe zaman gelmiyor. Şimdi de bugün ikinci aydasın, üçüncü aya girdin, mevsim yetişecek mevsim değil. Çin, İran çıktı, 280 lira, 300 lira, şunu 400 liraya vermiyorlar, Kastamonu dubleyi yerinde 400 liraya vermiyorlar. Çünkü daha bu kurbana kadar, 8’inci aya kadar Kastamonu çıkmaz, İran, Çin çıkar ve gelmeye de başladı. Büyükşehirlerden şunlar bin lira oldu. Bir ay önce 250 liraydı bu 50 liraya üstüne koydu. 180 liraydı, 20 lira üstüne koydu, 200 liraydı 50 lira üstüne koydu. Artış devam eder daha kurbana kadar, bu sekizinci ayda çıkar. Kastamonu'nun özelliği aromasının güzel olması. Dünden vatandaş geldi, ‘torunlarım gelecek güveç yaptım’ diyor, ‘Aynı sabun kokusu, marketten aldığım sarımsağı çocuklar yemedi güveci’ diyor. Geldi buradan sarımsak aldı, ‘çocuklar şimdi güveci yiyor’ diyor. ‘700-800 lira masraf ettim, yemediler, biz böyle bir güveç yemiyoruz’ dediler, sabun gibi kokusu var diyor. Çünkü nasıl bir ilaç sıkıyor ki, sıktıkları ilaç onu iki sene koruyor, hiçbir şey olmuyor."
"Portakallar don olayından sonra 40 lira civarına çıktı"
Yozgat Sebzeciler ve Pazarcılar Odası Başkanı Salih Çavuşoğlu da don olayının fiyatların yükselmesinde etkili olduğuna vurgu yaparak, şunları anlattı:
"Bundan 15 gün önce Çukurova'da bir don olayı meydana geldi. Don olayı meydana gelince yeni yetişecek mahsullerin olmayacağı, dondan dolayı yeni sezonda sarımsağın sıkıntılı olacağı duyumuyla, elinde malı olan arkadaşlarımızın mallarını değerlendirmek için suni olarak piyasayı yükselttiler. Türkiye nüfusuna göre az talep meselesi. Gaziantep'te yetişen mal, Hatay'da yetişen mal, Çukurova'da yetişen malların yüzde 70’i narenciye, limon, portakallar olmak şartıyla don yaşadı. Şimdi soğuk hava depolarında, ellerinde malı olan esnaf arkadaşlarımız diyeyim, tüccar arkadaşlarımız diyeyim bugün Türkiye'nin hangi toptancı haline gidersen git İstanbul dahil, fiyatlar belli. Biz Yozgat'a hitap ettiğimiz için yüzde 80’i aynı fiyat güzergahıyla devam ediyor. Bugün 250 liraya Yozgat pazarında sarımsak satılmıyor, 200 liraya Kastamonu sarımsağı satılmıyor. Bundan üç ay önce piyasa açıldığında tezgahlarda 100 lira, 120 lira arasında satış yapıyorduk.
"Vatandaşa da bir şey diyemiyoruz"
Vatandaşa da bir şey diyemiyoruz. Mal ne kadar ucuz olursa tüketimi de o kadar fazlalaşır. Mal ne kadar fiyatı yüksek olursa alım gücü zayıf satışı da o kadar azalır. Yozgat pazarına bakacak olursan, bir ay önce 20 liraya satamadığımız portakallar don olayından sonra 30 lira, 35 lira, 40 lira civarına çıktı. Ispanak dersen öyle, domates dersen öyle, salatalık dersen öyle, vatandaşa da söyleyecek bir şeyimiz kalmadı. Esnaf olarak bizim de yapacak elimizde bir şey kalmadı. Ekim de yaptırıyorum. Gaziantep'te de ekim yaptırıyorum, Kastamonu'ya da ekim yaptırıyorum. 50 senedir bu bizim sanatımız. Biz ilk başladığımızda tarlada bunu 90-92 liraya sattık. Şimdi elimizdeki malı tükettik, yeni piyasaya uygun bir vaziyette mal alalım dedik. Şu andaki piyasa 220 ila 230, 250 lira arasında. Biz de akıl sır verdiremiyoruz. Allah milletimize zeval vermesin, yardım etsin, diyecek başka bir şey yok."
