Antalya Ticaret Borsası (ATB) ve Antalya Tarım Konseyi (ATAK) işbirliğinde düzenlenen Tarım Gündem Programı’nın konukları Türkiye Kasaplar Besiciler Et ve Et Ürünleri Federasyon Başkanı Osman Yardımcı ile Antalya Ticaret Borsası Meclis Üyesi Ata Sönmez oldu. Antalya Ticaret Borsası Basın Danışmanı Vahide Yanık’ın moderatörlüğünde düzenlenen programda et fiyatları, ithal etin piyasaya etkisi, et tüketimi konuşuldu.
ET PAHALI DEĞİL
Türkiye Kasaplar Besiciler Et ve Et Ürünleri Federasyon Başkanı Osman Yardımcı, pandemiden bu yana tüm temel gıda maddelerine gelen zamlara bakıldığında en az zam gelen temel gıda maddesinin et olduğunu söyledi. Yardımcı, “Vatandaşın alım gücü var, yok, o devletin işi. Ama en az zam gelen temel gıda maddesi et. 7-8 aydır ete zam gelmiyor ama yeme geliyor. Bir avuç çerez 700-800 TL olmuş” dedi.
Devletin getirdiği ithal eti zincir marketlere ucuza verdiğini ancak kasap esnafının ithal et satmadığını kaydeden Yardımcı, “Market yasak yok, kasaba yasak var. Market açık tavuk satıyor yasak değil, kasap satınca 180 bin TL cezası var. Hazır kıyma markette yasak değil, kasaba yasak. Devlet kasabı da sübvanse etsin. Biz de ucuza satarız” dedi.
KİŞİ BAŞI YILLIK ET TÜKETİMİMİZ 16 KG
Türkiye’de et tüketiminin ABD ve Avrupa’ya göre düşük olduğunu vurgulayan Osman Yardımcı, “Kişi başı yıllık kırmızı et tüketimimiz 16 kilogram. ABD’de bu oran 110 kilogram, Avrupa’da vejetaryen nüfus yaygın olduğu halde 88 kilogram. Türk halkı et alamıyor” dedi. Osman Yardımcı, et fiyatlarıyla ilgili önlerini göremediklerini söylerken, “Önümdeki sene değil de yarına ne olacağımız belli değil” dedi.
1 KG ETİN YERLİ BESİCİYE MALİYETİ 350 TL
ATB Meclis Üyesi Ata Sönmez, et fiyatlarının geçen yılla aynı olduğunu söyledi. Sönmez, “Bir kilogram etin besiciye maliyeti 350 TL. Üretici 350 TL’nin altında hayvan keserse üretimi biter. Ülkede enflasyon oranı belli. Ne ucuz şimdi? Etin 800-900 TL olması lazım” dedi. Süt ve etin kardeş olduğunu, süt olmazsa etin olmayacağını vurgulayan Sönmez, “Bir kilogram süt 3 kilogram yem alırsa et sektörü ayakta kalır, üretici para kazanır. 1 kilogram süt 2 kilogram yem alırsa zarar etmez üretici kendini korur. Ama 1 kilogram süt 1 kilogram yem alırsa üretimden kaçış başlar” dedi.
İTHAL ET ELEŞTİRİSİ
Halkın alım gücü olmadığı için etin az satıldığını, eti ucuza halka sunmak için ithal edilmesinin uzun vadede hayvancılığı bitireceğini kaydeden Ata Sönmez, “Biz bu senaryoyu daha önce de gördük. İthal et getirip, 3 harfli marketlerde 25 TL’ye kıyma, 29 TL’ye kuşbaşı sattırdılar. Halk bir dönem ucuz yedi ama ithal bağımlısı olduk. Maliyeti yerli besiciye 350 TL’ye olan 1 kilogram eti siz 400 TL’ye satamazsınız. İthal ete güvenerek et fiyatında sabitleme olamaz. Bu yerli üreticiyi bitirir. Bu ülke eti çok seviyor ama alamıyor, o yüzden gündemde et var” diye konuştu.
ET FİYATINDA ARTIŞ BEKLENMİYOR
Ata Sönmez et fiyatlarında artış beklemediğini vurgularken, “Enflasyon ne olur bilmiyorum ama bu yıl etin fiyatının çok artacağına inanmıyorum. Enflasyonla mücadele edildiği için afaki fiyatların olacağına sanmıyorum” dedi.
AİLE İŞLETMECİLİĞİ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK İÇİN ÖNEMLİ
Ata Sönmez, hayvancılıkta aile çiftliğinin önemini vurgularken, “Her bir köy büyük bir işletmedir. Büyük besihaneler de de olsun ama hayvancılıkta aile işletmeciliği sürdürülebilirlik açısından çok önemli. Biz yayla köylerine yazlık evi yaptık, köylüyü kovalamaya kalktık. Besici para kazanırsa 500 hayvanı seneye 700 olur, zarar ederse hayvan sayısı 300’e düşer” diye konuştu.
