10733,4%0,84
32,20% 0,00
35,04% 0,12
2528,09% 1,11
4041,18% 0,93
Dernek çatısı altında faaliyet gösteren cemaat ve tarikatlara yeni ayrıcalıklar verildi. Kamu arazilerinin, ‘değerler eğitimi’ ve ‘vatandaşa verilecek din eğitimi’ için bedelsiz şekilde derneklere tahsisinin önü açıldı.
İktidarın destek ve yönlendirmeleri ile eğitimden sağlığa, yargıdan sosyal yaşama hemen her alanda söz sahibi kılınan tarikat ve cemaatlere bir yeni ayrıcalık daha sağlandı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca, Kamu Taşınmazları Üzerinde Eğitim ve Yurt Faaliyetleri için Üst Hakkı Tesis Edilmesine İlişkin Yönetmelik’te yapılan değişiklik ile derneklere kamu arazisi tahsisine olanak tanındı.
Kamu taşınmazları üzerinde üst hak tesis edilmesine ilişkin yönetmelik değiştirildi. Değişiklik ile ‘eğitim faaliyetleri’ için Diyanet İşleri Başkanlığı ile derneklere kamu arazilerini kullanma hakkı verildi.
DERNEKLERE GÜN DOĞDU
21 Temmuz 2017 tarihinde yayımlanan yönetmelikteki en köklü değişikliklerden biri, kamu arazilerini bedelsiz kullanma izni verilen kurumlarda yapılan değişiklik oldu. Temmuz 2017’de yürürlüğe giren yönetmelikte yer almayan, ‘dernekler’ ibaresi, 28 Mart 2024 tarihli değişiklik ile yönetmeliğe girdi. Değişiklik ile ‘temel eğitim ve yükseköğrenim öğrencilerine eğitim hizmeti” veren derneklerin kamu arazilerini bedelsiz kullanabileceği bildirildi.
AKADEMİ KAPSAMINDA ALINDI
Yönetmelikte yapılan değişiklik, bunlarla da sınırlı kalmadı. Aralık 2022’de TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen kanun teklifi kapsamında kurulan Diyanet Akademisi kapsamında verilecek eğitimler için de kamu arazisi tahsisine olanak sağlandığı kaydedildi. Bu kapsamda, ‘değerler eğitimi ile din eğitimi almak isteyen vatandaşlara’ verilecek eğitimler için kamu arazisi tahsisinin sağlanacağı ifade edildi. Diyanet öte yandan, kamu arazisi tahsis edilecek derneklerin gerekli şartları sağlayıp sağlayamadığı konusunda yapılacak değerlendirmede de yetkili kılındı.
DÖRT KOLDAN TAHSİS
2023 yılı itibarıyla elinde bulundurduğu Vakıflar Genel Müdürlüğü’nden tahsisli taşınmaz sayısı 1019’a ulaşan Diyanet İşleri Başkanlığı, belediyeler ve milli emlak müdürlüklerinden de kritik konumlardaki taşınmazları bünyesine katıyor. Diyanet’e tahsis edilen taşınmazlardan bazıları şöyle sıralanıyor:
• 2017 yılında toplam bin 93 imam evi, yaşayan herhangi bir mirasçısı olmadığı gerekçesiyle Diyanet’e tahsis edildi.
• AKP’li Bağcılar Belediyesi, 2009’dan beri İSMEK’in merkezi olan binayı, “Diyanet Gençlik Merkezi” olarak kullanılmak üzere 2019 yılında Diyanet İşleri Başkanlığı İstanbul İl Müftülüğü’ne verdi.
• Heybeliada’daki birinci derece sit alanı olan Çam Limanı ve 94 yıllık sanatoryum Ağustos 2018’de Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nce Diyanet’in kullanımına sunuldu.
• İstanbul Üniversitesi Botanik Bahçesi, Fatih Belediyesi’nce müftülük hizmetlerinde kullanılmak üzere 2015’te Diyanet’in bünyesine katıldı.
İçişleri Bakanlığı’na bağlı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü, “İzin Almadan Yardım Toplama Hakkına Sahip Kuruluşlar” listesini yandaş kuruluşlarla dolduruluyor. İçişleri Bakanlığı’nca, izinsiz yardım toplama hakkına sahip kuruluşlar arasında Deniz Feneri Derneği, Diyanet Vakfı, İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı (İHH), Aziz Mahmud Hüdayi Vakfı, Hayrat İnsani Yardım Derneği, Ensar Vakfı, Beşir Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, TÜGVA ve TÜRGEV gibi kurum ve kuruluşlar da yer alıyor.
BirGün
