Öksürük, grip hastalığının en yaygın belirtilerinden biri ve genellikle ateş, baş ağrısı, kas ağrıları ve halsizlik ile birlikte görülüyor. Ancak öksürüğe grip dışında; soğuk algınlığı, alerjiler, sindirim problemleri veya başka birçok sağlık sorunu da neden olabiliyor. Atabay Medikal Direktörü Uzman Dr. Murat Yaycı, öksürüğün bazen ciddi bir sağlık sorununun habercisi olabileceğini vurguladı. Yaycı, “Dikkat edilmesi gereken bazı işaretler var. Eğer öksürüğünüz birkaç hafta ya da daha uzun süredir devam ediyorsa, mutlaka bir sağlık profesyoneline danışmanız gerekiyor. Ayrıca, öksürüğünüzün yanı sıra ateş, baş ağrısı, kas ağrıları ve halsizlik gibi belirtiler de varsa, bunun gripten kaynaklanma ihtimali yüksektir ve erkenden tedavi edilmesi önemlidir” diye konuştu. Murat Yaycı, öksürüğün nedeni olabilecek unsurları şöyle sıraladı:
Hava Kirliliği
Kimyasallarla kirlenmiş hava veya küf, toz gibi etmenler öksürüğü tetikleyebilir. Bu durumu önlemek için maske takılabilir veya klimalarda özel filtreler kullanılabilir.
Soğuk Algınlığı
Soğuk algınlığına yol açan virüs ‘rinovirüs’tür. Virüslerin havadaki küçük parçacıklar yoluyla ağızdan, gözlerden ve burundan vücuda girmesi sonucu görülür. Hasta birinin öksürüğünden, hapşırmasından veya temas yoluyla da (üzerinde virüs bulunan bir kapı kolunun tutulması gibi) bulaşabilir. Burun akıntısı ve hapşırığa ek olarak soğuk algınlığı da öksürüğe neden olabilir. Genellikle bir hafta veya daha kısa sürede geçer. Ancak şiddetliyse veya 2 hafta veya daha uzun sürerse doktora gidilmesi gerekir.
Grip
Grip virüsü, soğuk algınlığı gibi boğazı, burnu ve akciğerleri enfekte eder. Hasta insanların hapşırdığı veya öksürdüğü havadan veya dokundukları nesnelere dokunulduğunda bulaşır. Grip genellikle soğuk algınlığından daha kötü hissettirir.
Postnazal Akıntı
Vücut çok fazla balgam ürettiğinde, bu balgam boğazın arkasından aşağıya doğru akarak öksürüğü tetikleyebilir. Bu duruma enfeksiyonlar ve alerjiler dahil olmak üzere birçok şey neden olabilir, tedavi de buna göre planlanır. Örneğin bir enfeksiyonunuz varsa doktorunuz antibiyotik verebilir. Alerjiler ise yaşam tarzı değişiklikleri veya ilaçlar ile önlenebilir.
Astım
Hava yolları daraldığında ve şiştiğinde astım görülür. Nefes almanız zorlaşabilir ve balgam çıkarabilirsiniz. Polen, toz, duman, egzersiz, soğuk hava, soğuk algınlığı ve stres, astım ataklarını tetikleyen etmenlerdir. Doktorunuz bu etmenleri tespit edip önlemenize yardımcı olur. Ayrıca astım atağını önleyici ilaçlar ve ani atakta soluyacağınız bir ilaç verebilir.
Akut Bronşit
Boğaz, burun ve akciğer bölgesindeki bir enfeksiyon, havayı akciğerlere ve akciğerlerden dışarıya taşıyan bronşiyal tüplerin iltihaplanmasına neden olur. Genellikle birkaç gün içinde geçer. Ancak birkaç hafta boyunca kalın ve renkli balgam çıkartan bir öksürüğünüz olabilir. Eğer bu öksürük geçmezse veya tekrar ederse, kronik bronşit gibi başka bir sorununuz olabilir. Doğru tedavi için doktorunuza danışmanız gerekir.
Gastroözofageal Reflü Hastalığı (GERD)
Mide asidinin, bazen kısmen sindirilmiş gıda ile karışarak boğaza doğru akmasıyla meydana gelir. Bu durum, boğazı mideye bağlayan tüpü tahriş edebilir ve yutkunmayı zorlaştırabilir. Ayrıca kuru bir öksürüğe de neden olabilir. Genellikle yaşam tarzı değişiklikleri ve reçetesiz ilaçlarla geçebilir. Ancak ciddi bir durum varsa, reçeteli ilaçlar veya cerrahi işlem gerekebilir.
Zatüre
Bakteri, virüs veya mantar, akciğerleri enfekte ettiğinde, buradaki hava kesecikleri sıvı veya iltihapla dolabilir. Bu durum kalın balgamlı bir öksürüğe neden olur. Ayrıca ateş, titreme ve nefes darlığı da yapabilir. Tedavi için, bakteriyel bir enfeksiyon varsa antibiyotikler, öksürük kesici, ateş düşürücü ve ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir.
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH)
KOAH, amfizem ve kronik bronşit de dahil olmak üzere solunum problemlerine neden olan bir grup hastalığın adıdır. Akciğerlerdeki küçük hava kesecikleri hasar görür veya tahriş olur, bu da havanın akışını zorlaştırır. Tedavi nedene bağlıdır ancak doktorunuz ilaç verebilir ve sigara içmemek gibi yaşam tarzı değişikliklerini önerebilir.
Boğmaca
Bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklanır ve belirgin, derin, hırıltılı bir öksürük ile seyreder. Birçok kişi boğmacaya karşı aşılanmıştır; ancak yaşlandıkça tekrar doz gerekebilir. Evinizde bir bebek varsa aşılarınızın güncel olduğundan emin olmanız gerekir. Antibiyotiklerle tedavi edilebilir ancak boğmaca bebekler ve yaşlılar için çok tehlikeli olabilir.
Obstrüktif Uyku Apnesi
Boğaz kaslarının uyku sırasında gevşemesi ve hava yolunun kapanması nedeniyle nefes almanın zorlaşması durumudur. Horlama, bu durumun en yaygın belirtisidir. Doktorunuz, uyurken hava yolunuzu açık tutmaya yardımcı olan CPAP (sürekli pozitif hava yolu basıncı) adı verilen bir makine önerebilir, ancak bazı kişilere cerrahi müdahale gerekebilir.
İlaçlar
Yüksek tansiyonu tedavi etmek için kullanılan ilaçlardan bazıları ile her 5 kişiden birinde öksürük görülür. Böyle bir durumla karşılaşırsanız doktorunuza danışın, size farklı bir ilaç önerebilir.
Kalp Yetmezliği
Daralmış atardamarlar, yüksek tansiyon veya başka bir durumun, kalbin gerektiği kadar güçlü pompalamasını engellemesi durumudur. Belirtilerden biri; beyaz veya pembe, köpüklü ve balgamlı öksürüktür. İlaç tedavisi ve egzersiz, daha iyi beslenme veya kilo kaybı gibi yaşam tarzı değişiklikleri yardımcı olabilir.
Akciğer Kanseri
Kanlı öksürük, akciğer kanserinin bir işareti olabilir; uzun süreli bir öksürük ile de fark edilebilir. Göğüs ağrısı, yorgunluk, kilo kaybı, hırıltı ve nefes alma zorluğu da belirtiler arasındadır. Akciğer kanserinin tedavileri arasında radyasyon, kemoterapi ve cerrahi müdahale yer alır.
