MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin, Abdullah Öcalan’ın TBMM’de, DEM Parti grubunda konuşma yapmasını da öneren “açılımı”nın yarattığı derin siyasal ve toplumsal dalgalanma sürüyor.
Toplum Çalışmaları Enstitüsü'nün yeni çözüm sürecine dair yaptığı eğilimler araştırmasına göre; açılımın işaret fişeğini ateşleyen Bahçeli’nin partisi MHP’nin oyu, kararsızlar dağıtıldığında, yüzde 7,5’e gerilemiş durumda.
Geçen ay yapılan araştırmada MHP’nin oyu yüzde 11,7’ydi. 4,2 puanlık gerileme MHP’nin seçmenlerinin 3’te 1’inden fazlasını kaybettiğini gösteriyor.
Araştırmada MHP Genel Başkanı’nın grup konuşmasında bizzat kullandığı cümlelerle (Tecritin kaldırılması ve Öcalan’ın TBMM’de konuşma yapmasına dair) sorulan soruda katılımcıların yüzde 73,5’inin Bahçeli’nin önerisine katılmadığı görülüyor.
Bu soruya MHP seçmenlerinin verdiği yanıtlarda genel başkanlarının önerisine katılan MHP’lilerin oranı yüzde 27,2’de kalıyor. DEM Parti seçmenlerinin ise yüzde 62’si Bahçeli’nin önerisini desteklemekte. AKP seçmenlerinde MHP Genel Başkanının sözlerine katılanların oranı ise yalnızca yüzde 20,1.
“Öcalan için devlet ne karar vermeli” sorusuna katılımcıların yüzde 45,5’i “İdam edilmeli” yanıtını verirken yüzde 33,2’si mevcut durum olan “Ömür boyu hapis cezası” cevabını veriyor. Mevcut durum ve şu an yasalarımızda bulunmayan bir üst ceza durumundaki idamı isteyenlerin toplam oranı yüzde 78,7. “Serbest bırakılmalı” (yüzde 5) yahut “Ev hapsine alınmalı” (4,9) diyenlerin toplam oranı ise yüzde 9,9.
Yasalarımızda bulunmamasına rağmen Öcalan’ın idamını isteyenlerde Zafer Partisi seçmenleri yüzde 63,2 ile birinci, MHP seçmenleri yüzde 57,4 ile ikinci, İYİ Parti seçmenleri ise yüzde 59’la üçüncü sırada.
AKP seçmenlerinin yüzde 52,4’ü de Öcalan’ın idam edilmesini istediklerini belirtiyorlar. Serbest bırakılmasını isteyenlerde en yüksek oran yüzde 39,6 ile DEM Parti seçmenlerinde. Eğitim düzeyi arttıkça idamı destekleyenlerin oranı artıyor. 45 yaşından küçük her iki kişiden birinin de Öcalan’ın idam edilmesini istediği görülüyor. Bu oran ilerleyen yaşlarda azalmakta.
Katılımcıların yüzde 44,9’u PKK terörünün silahlı mücadeleyle, yüzde 32,3’ü müzakereyle sona erdirilebileceğini düşünüyor. Müzakereyi bir yöntem olarak uygun bulan yüzde 32,3’ün Bahçeli ve Özel’in sözlerine oranları nispetinde destek vermemeleri ve bu iki genel başkanın “açılımlarına” desteğin yüzde 20’nin altında kalması dikkat çekici.
Bu sorunun seçenekleri arasında bulunan “İstediklerini vererek” şıkkını katılımcıların sadece yüzde 2,5’inin seçtiğini bu oranın DEM Parti seçmenlerinde yüzde 3,6 ile sınırlı kaldığını görüyoruz.
Enstitü'nün çalışmasında yapmış olduğu seçim anketinde Bahçeli'nin Öcalan çıkışının diğer milliyetçi/sağ partilerde oy yükselişi yarattığı görülüyor. CHP Genel Başkanı Özgür Özel'in Bahçeli'nin çıkışına yönelik 'olumlu' bir dille eleştiride bulunması sonrasında CHP oylarında azalma görülüyor. CHP’nin oyu, kararsızlar dağıtıldığında, yüzde 26,9. Enstitü’nün Eylül araştırmasında yüzde 32,7 ile birinci parti olan Cumhuriyet Halk Partisi’nde 5,8 puanlık bir erime söz konusu. 5,8 puanlık gerileme CHP’nin geçen ayki seçmenlerinin yüzde 17,8’ini kaybettiği anlamına geliyor.
AKP’nin oyu, kararsızlar dağıtıldığında, yüzde 32,1. Geçen ay Toplum Çalışmaları Enstitüsü’nün gerçekleştirdiği araştırmada yüzde 28,9 oy oranıyla ikinci olan iktidar partisi 3,2 puanlık artış ve CHP’deki 5,8 puanlık gerileme neticesinde birinciliği CHP’den geri almış durumda.
Bir anlamı da MHP’nin artık en büyük seçmen desteğine sahip milliyetçi parti pozisyonunu ilk defa kaybetmesi.
Araştırma 24 Ekim 2024 tarihinde, NUTS 2 bölgelerinde, CATI (bilgisayar destekli telefon) anket yöntemi ile gerçekleştirildi. Araştırmanın örneklem büyüklüğü 1502 kişi olarak bildirildi. Örneklem büyüklüğü yüzde 95 güven düzeyinde, hata payı ±2,53 olarak hesaplandı.
