10080,30%1,33
39,82% 0,04
46,90% -0,11
4278,83% 1,21
6852,92% 3,13
Yüksek tansiyon adıyla da bilinen hipertansiyon kontrol altına alınmadığında; kalp hastalıkları, inme, böbrek hastalığı, ani ölüm gibi ciddi sonuçlara yol açabilir. Yüz güldürücü olan ise tanısı kolay konulabilir, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. Yüksek tansiyon genellikle herhangi bir belirti vermez ve birçok kişi bu hastalığa sahip olduğunu bilmeyebilir. Bunu bilmenin tek yolu kan basıncını kontrol ettirmekten geçer. Memorial Antalya Hastanesi Nefroloji Bölümü’nden Uzm. Dr. Ümit Çakmak “17 Mayıs Dünya Hipertansiyon Günü” nedeniyle, yüksek tansiyondan korunma yollarını anlattı.
Ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir!
Kalp atarken ölçülen kan basıncına sistolik tansiyon, kalbin yumuşadığında ölçülen kan basıncına diyastolik tansiyon denir. Normal şartlar altında sistolik tansiyon 120mmhg ya da 12, diyastolik tansiyon 80mmhg ya da 8 altında olması gerekir. Bu değerlerin üzerindeki tansiyon hipertansiyon olarak kabul edilir. Yeterli düzenli fiziksel aktivite yapmamak gibi sağlıksız yaşam tarzı seçimleri nedeniyle ortaya çıkabilir. Diyabet ve obezite gibi belirli sağlık durumları da yüksek tansiyon gelişme riskini artırabilir. Tedavi edilmeyen yüksek tansiyon; kalp krizi, felç ve diğer ciddi sağlık sorunları riskini artırır.
Evde yapılan düzenli ölçümler önemli
Evde kan basıncı ölçümünde, kol için uygun manşonlu ve onaylı otomatik tansiyon ölçüm aleti kullanılır. Ev ölçümleri en az beş gün yapılmalıdır. Kan basıncı, sabah ve akşam saatlerinde ve her seferinde en az ikişer kez ölçülmelidir. Evde kan basıncı ölçümü en az beş dakika dinlendikten sonra yapılmalı ve ölçümden önceki 30 dakika içinde sigara veya kahve içilmemeli, egzersiz yapılmamalıdır. Bir dakika arayla iki ölçüm alınarak bu iki ölçümün ortalaması kaydedilmelidir. Kan basıncı ölçümünde kullanılacak otomatik tansiyon ölçüm cihazının koldan ölçüm yapan cihaz olması önemlidir. Bilekten ölçüm yapan cihazlar evde kan basıncı takibinde önerilmemektedir.
Herhangi bir neden olmadan ortaya çıkabilir
Erişkinlerde görülen hipertansiyon şikayetlerinin %90-95 gibi büyük bir oranında tanımlanabilir bir neden yoktur. Tanımlanabilir bir nedeni olmayan bu hipertansiyon türüne birincil (primer) hipertansiyon denir. Daha nadir görülen ve altta yatan bir nedene bağlı ortaya çıkan hipertansiyona ise ikincil hipertansiyon denir.
Bu tabloya yol açan tıbbi durumlar arasında; böbrek hastalıkları, böbreküstü bezi tümörleri, böbreğe giden kan damarlarında doğuştan gelen kusurlar, tiroid hastalıkları ve obstrüktif uyku apnesi yer alır. Bazı hallerde de doğum kontrol hapları, soğuk algınlığı ilaçları, ağrı kesiciler, kortizon içeren ilaçlar, meyan kökü şurubu, kokain ve amfetamin gibi yasa dışı uyuşturucu ilaçlar yüksek tansiyona neden olabilir.
Yaşam tarzında değişiklikler yapmak fayda sağlayabilir
Toplum sağlığı açısından erişkin bireyin kan basıncı hangi evrede olursa olsun uygun yaşam tarzı değişiklikleri önerilmelidir. Eğer bireyin kan basıncı artmış ise (sistolik 120–139 mmHg, diyastolik 80–89 mmHg) bu öneriler ısrarla vurgulanmalıdır. Hastanın yüksek tansiyonu var ise yaşam tarzı değişikliği önerileri mutlaka uygulanmalıdır.
Aşağıdaki önerileri uygulayın;
Yaşam tarzı değişikliklerine rağmen kan basıncı yüksek seyreden hastalara ilaç tedavisi başlanmalıdır.
