Bir yıl önce bugün İzmir Yunan işgalinden kurtarılmıştır. 24 Temmuz 1923 tarihinde Lozan Andlaşması imzalanmış, tam bağımsızlık sağlanmıştır. Lozan Andlaşması’nın Meclis görüşmelerinde yoğun tartışmalar yaşanmaktadır. Bu tartışmalar Mustafa Kemal’e, Erzurum Kongresi ile başlayan ve tarihin en haklı bağımsızlık savaşı veren siyasetin ve bu siyaseti yürüten kadroların, yeni dönemde yeterli olmayacağını, yeni bir program ve bu programı yürütecek kadrolara ihtiyaç olduğunu düşündürmektedir. Çünkü, tarihin tunç yasasıdır. Her program, kendi kadrosunu üretir.
İşte bu düşüncelerle Mustafa Kemal, ileride ‘Altı Ok’ şekline girecek olan ‘Dokuz Umde’ programını 9 Eylül 1923’te ilan eder. İki gün sonra da, (11 Eylül) Halk Fırkası’nın kuruluşu gerçekleştirilir. Fakat Fırka’nın resmi kuruluş tarihi 9 Eylül kabul edilir. Aslında Halk Fırkası, Milli Mücadeleyi yürüten meclisteki birinci gruptan başka bir şey değildir. Fırkanın kuruluşu, bir yandan da ilk tasfiye hareketinin başlamasıdır.
İşte böyle başlar Cumhuriyet Halk Partisi’nin tarihi.
Birinci TBMM bir devrim gerçekleştirmiş, saltanata son vermiştir. 9 Eylül ile kendi içinde bir devrimi gerçekleştirecek ve Cumhuriyeti kuracak, devrim kanunlarını uygulayacak kadrolara kanal olmuştur. Kuruluş ve Kurtuluşun partisi olan CHP, aslında bir devrim çocuğudur.
100 yıl önce doğan bir devrim çocuğu.
Anmalarda belirli rakamlar önemlidir. Örneğin, Fransız Devrimi’nin 200. Yıl dönümü, bütün Fransa’da büyük bir coşku ile kutlanmıştı. Fransız devrimi ile doğan Cumhuriyet Fransa’sı, bu 200 yılda bütün badirelere rağmen, Fransız devriminin temel ilkelerine sadık kaldığı için 200. Yıl coşkusunu yaşamıştı.
Partilerde bu tür anmalar, daha da anlamlıdır. Bir partinin, üstelik ülke kaderi üzerinde etkisini azaltmadan 100. Yaşına girmesi çok önemlidir.
Gelin, dünyada 100 yaşını kutlayan ve siyasal yaşamda yerini koruyan partilere bir bakalım.
Demokrat Parti (ABD) 1832
Muhafazakar Parti (İngiltere) 1832
Cumhuriyetçi Parti (ABD) 1856
Liberal Parti (İngiltere) 1859
İşçi Partisi (İngiltere) 1905
Çin Komünist Partisi (Çin) 1921
Cumhuriyet Halk Partisi ( Türkiye) 1923
Bu 100 yıllık tarih diliminde insanlık Nasyonal Sosyalist Partisini (NAZİ), Sovyetler Birliği Komünist Partisini, Fransız, İtalyan Komünist Partilerini gördü, politikalarının uygulanmasına tanık oldu. Ancak bu ve benzeri partiler ya tarihin tozlu raflarına kaldırıldılar ya da bugün etkisiz hale geldiler.
Demem o ki, elimizdeki değer olan Cumhuriyet Halk Partisi artık sadece CHP’lilerin değil, Türkiye’nin bir değeridir.
Peki, 4 gün sonra 100 yaşını kutlayacak olan CHP’de 100. Yaş coşkusunu görebiliyor musunuz? Ortada bu coşkuyu yaşayan ve kamuoyuna yaşatacak olan bir kadro var mı sizce?
9 Eylül sabahı Anıtkabir’e çelenk konulacak, akşamına da dostlar alışverişte görsün diye bir etkinlik düzenlenecek, o kadar. Oysa 100. Yaş, coşkusunun yanısıra geçmişin muhasebesidir.
Bırakın muhasebeyi, ortada bir coşku bile yok.
CHP Antalya mı?
Bildiğiniz gibi. Körler sağırlar, birbirini ağırlar.
